MESAİ SAATLERİNİN DÜZENLENMESİNE İLİŞKİN İL UMUMİ HIFZISSIHHA MECLİSİNDE ALINAN KARARLARININ ANALİZİ

Koronavirüs salgının yarattığı olumsuz etkilerin yerel bazda takip edilmesi ve gerekli tedbirlerin alınması amacıyla her ilde İL UMUMİ HIFZISSIHHA MECLİSİ kurulmuştur. Pandemi sürecinin en başından itibaren her ilde kurulu bulunan Meclis’ler bünyesinde ihtiyaca göre salgın yönteminin sağlanması amaçlanmıştır.
İşverenlerin, işyerlerinin kurulu bulundukları illerdeki Meclis kararlarını takip eden koronavirüs tedbirlerine uyması gerekmektedir. İL UMUMİ HIFZISSIHHA MECLİSİ kararlarına illerin valilik internet adreslerinden erişilebilmektedir.
Bu amaç doğrultusunda hazırlanan 2020/06 Sayılı analiz kartımızda haftanın en önemli gündem konusu olan mesai saatlerinin düzenlenmesine yer verilmiştir. Başta sanayi sektörü olmak üzere alınan kademeli mesai saatleri olmak üzere il bazında alınan diğer önlemler derlenerek işverenlerin işgücü planlamasına katkı sağlanmak istenmiştir.
Saygılarımızla

A. TÜRKİYE GENELİNDE ALINAN TEDBİRLER

Bölgesel farklılık bulunmaksızın tüm illerde alınması gereken önlemler İçişleri Bakanlığını talimatıyla düzenlendikten sonra il umumi hıfzıssıhha meclisi kararlarına yansıtılmaktadır.
İçişleri Bakanlığınca alınan kararlar şöyledir;

• 4 Kasım 2020:

10 günlük süreçte vatandaşların topluca bulunduğu alanlar denetlenecektir.

• 4 Kasım 2020

En geç 22.00 saati itibariyle kapanması gereken işyerleri şöyledir;
Evlere paket servis ve gel­al şeklindeki uygulamalar hariç olmak üzere lokanta, restoran, pastane, kafe, kafeterya gibi yeme­içme yerleri (içkili/içkisiz ayrımı olmaksızın),
✓ Kahvehane, kıraathane ve çay ocakları,
✓ Berber, kuaför, güzellik merkezi gibi işyerleri,
✓ Nikah/Düğün salonları,
✓ Halı sahalar ve spor salonları,
✓ İnternet kafeler/salonlar ve elektronik oyun yerleri, bilardo salonları ve
lunaparklar,
✓ Tiyatro, sinema ve konser salonları,
✓ Yüzme havuzu, hamam, kaplıca, sauna vb. yerler.

• 4 Kasım 2020

Başta kamu kurum ve kuruluşları olmak üzere tüm özel sektör (sanayi tesisleri dahil) kuruluşlarında uzaktan ve/veya dönüşümlü çalışma gibi esnek çalışma yöntemlerinden azami düzeyde faydalanılması sağlanacaktır.

DANIŞMAN NOTU: Özel sektör işverenleri işin niteliğini ve imkanları da dikkate alarak iş mevzuatında tanımlanan esnek çalışma modellerinden azami derecede faydalanmalıdır.
Örneğin uzaktan çalışma imkanları olmasına rağmen özel ve makul gerekçe olmaksızın bu imkanlarından faydalanmayan işverenlerin koronavirüs

tedbirlerine aykırı hareket ettiği değerlendirilebilir. Bu anlamda işgücü planlaması yapılarak tüm imkanların gözden geçirilmesini öneriyoruz.

• 4 Kasım 2020

Kurum ve kuruluşları ile özel sektör kuruluşlarının çalışma koşulları göz önünde bulundurulmak suretiyle il genelinde mesai saatlerinin başlama ve bitiş dönemlerinin İl Pandemi Kurullarında değerlendirilerek il geneli için bir planlamaya gidilmesi kararlaştırılmıştır.

Mesai/vardiya başlangıç saatlerinin sabah 06:00’dan itibaren kademeli olarak başlatılarak ara dinlenmesi dahil olmak üzere 06:00­15:00, 06:30­15:30, 07:00­16:00, 07:30­16:30, 08:00­17:00, 08:30­17:30, 09:00­18:00 vb.
mesai/vardiya uygulamalarına geçilmesi sağlanacaktır.

DANIŞMAN NOTU: Kademeli mesai uygulamasının genel esasları İçişleri Bakanlığınca belirlenmiş olsa da il bazında uygulama yapılacağından mutlaka İl
Umumi Hıfzıssıhha/Pandemi Kurulu kararlarına göre işgücü planlaması yapılmalıdır. Sanayiden sayılan işlerin kademeli mesaisine tabi olduğu illerde işyeri faaliyeti “Sanayi, Ticaret, Tarım ve Orman İşlerinden Sayılan İşlere İlişkin Yönetmelik” çerçevesinde değerlendirilmelidir. Tereddüt edilen hususlarda İl Valiliği ile görüşme sağlanmalıdır.

B. İL BAZINDA ALINAN TEDBİRLER

DANIŞMAN NOTU: İl bazında alınan farklı tedbirler bu bölümde verilmiştir. Farklı bir düzenleme yoluna gitmeyen illerde pandemi kurullarınca çalışma şartlarının
değerlendirilerek kademeli mesai uygulamasına gidilmesi gerektiği belirtmiştir. Bu anlamda illerce alınan tedbirlerin düzenli biçimde takip edilmesi gerekmektedir. İl genelinde 4-5-6 Ekim tarihlerinde kademeli mesai kararı alınmamış olsa da ileriki
dönemlerde ihtiyaca göre düzenleme yapılabileceği unutulmamalıdır. Ayrıca il genelinde karar alınmamış olsa dahi İçişleri Bakanlığı’nca belirlenen genel esaslar Türkiye geneli için bağlayıcı olduğundan işverenlerin, işin niteliğini dikkate alarak uzaktan ve/veya
dönüşümlü çalışma gibi esnek çalışma yöntemlerinden azami düzeyde faydalanılması
gerekmektedir.

 İSTANBUL

• 100 No’lu İl Umumi Hıfzıssıhha Meclis kararına göre tüm özel sektör kuruluşlarında uzaktan ve/veya dönüşümlü çalışma gibi esnek çalışma yöntemlerinden azami düzeyde faydalanılmasının sağlanmasına karar verilmiştir.

• 9 Kasım 2020 Pazartesi gününden itibaren mesai başlangıç ve bitiş saatlerinin aşağıdaki gibi belirlenmesine karar verilmiştir.

Bakanlıklara bağlı ve ilgili Kurum ve Kuruluşlar için 09:00-16:30
Mahalli İdareler için 09:00-16:30
Sağlık Sektörü için 08:30-16:30
İlkokul – Ortaokul – Ortaöğretim kurumları için 09:00-17:00
Okul Öncesi eğitim kurumları ve Kreşler için 07:00-19:00
KİT’ler için 09:00-16:30
Okul Öncesi eğitim kurumları ve
Kreşler için 07:00-19:00
Organize Sanayi Bölgeleri, Küçük
Sanayi Siteleri ve Sanayi Kuruluşları için 07:00-16:00

DANIŞMAN NOTU: Kademeli mesai uygulamasının temel amacı toplu ulaşımda yaşanan risklerin azaltılmasına yöneliktir. Bu anlamda İstanbul’daki sanayi sektörü işverenlerinin kademeleri mesaiye geçiş yapılırken bu ilkeyi göz önünde bulundurmaları gerekir. Servis imkanları ile işe gidiş sağlayan işverenlerin kademeli mesaiye geçiş yapma zorunluluğu hakkında İl Valiliği ile görüşüp somut durum hakkında bilgi almaları önerilir.
İstanbul sanayi sektörü için belirlenen 07.00-16.00 saatleri arasındaki çalışma düzeni gündüz vardiyası için düzenlenmiş olup takip eden vardiyaların uygulanmasına engel bir husus bulunmadığı düşünülmektedir.

• İstanbul Valiliği İl Yazı İşleri Müdürlüğünce “Kamu Kurumu Tedbirleri” açıklanmıştır. Bu itibarla idari pozisyonunda olanlar hariç olmak üzere 60 yaş üzeri olanların, hamilelerin, kronik hastalığı olanların ve 10 yaş altı çocuğu olan kadın çalışanların idari izinli veya evden çalışmasına karar verilmiştir.

DANIŞMAN NOTU: Bu karar tümüyle kamu kurumları için geçerlidir. Özel sektörü işverenleri açısından bağlayıcı değildir.

 TEKİRDAĞ

• Tekirdağ ilinde kamu kurum ve kuruluşları olmak üzere sanayi tesisleri dahil tüm özel sektör kuruluşlarında;

Engelliler, hamileler, kronik rahatsızlığı olanların kurumlarınca; iş ve hizmet planlaması yapılmak şartı ile pandemi süresince izinli sayılmaları,

Emziren anneler (çalışma koşulları ve kendi talebine uygun olarak emzirme günlerinde sabah veya öğleden sonra yarım gün izinli sayılmaları)

Tüm sanayi kuruluşları ve özel sektörün kendi çalışanları/işçilerini kendi servis araçlarıyla taşıması, ihtiyaç halinde servis sayısının arttırılması, planlamanın yapılması kararlaştırılmıştır.

DANIŞMAN NOTU: Tekirdağ ilinde çalışma şartları göz önüne alınarak alınacak
tedbirlerde yaşanacak tereddütlerde Valilik oluruna başvurulması gerekmektedir.

 BURSA

• 65 yaş ve üstü vatandaşların halen bir işyerinde aktif olarak çalıştıklarını (işveren çalışan) belgelemek kaydıyla 10:00-16:00 saatleri dışında sokağa çıkmalarında bir sakınca bulunmadığı belirtilmiştir.

 ÇANAKKALE

• İçişleri Bakanlığının saat 22.00’ye kadar kapanması gereken işyerlerinden muaf tutulacak olanlar aşağıdaki şekilde açıklanmıştır.

 KARAMAN

• Kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektör kuruluşlarının çalışma koşulları göz önünde bulundurulduğunda, il genelinde mesai saatlerinin başlama ve bitiş dönemleri 04.11.2020 tarihinde toplanan Pandemi Kurulunda değerlendirilmiş olup mesai saatlerinin değiştirilmesine gerek olmadığı, ilerleyen dönemlerde Pandemi Kurulunun görüşleri alınarak konunun yeniden değerlendirilmesine karar verilmiştir.

 HATAY

• 9 Kasım 2020 Pazartesi gününden uygulanmak üzere alınan kararlar şöyledir;

 BİTLİS

• İşyerleri için getirilen en geç 22:00’de kapanma zorunluluğundan;

Yerleşim birimleri sınırlarında kalmamak kaydıyla karayolları kenarlarında bulunan ve seyahat edenlerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik dinlenme tesislerinde bulunan işyerlerinin,
Sadece konaklama yapan müşterilerine yönelik olmak üzere otel, motel, pansiyon ve benzeri konaklama tesislerinin muaf tutulmasına karar verilmiştir.

 ERZURUM

• Tüm kamu kurum ve kuruluşları ve İçişleri Bakanlığının 03.11.2020 tarih ve Koronavirüs Ek Tedbirleri konulu yazısı doğrultusunda özel sektör kuruluşlarının çalışma koşulları göz önünde bulundurulmak suretiyle mesai saatlerinin başlama ve bitiş dönemlerinin 08:00 17:00, 09:30 18:00 şeklinde uygulanmasına karar verilmiştir.

 GAZİANTEP

• İşyerleri için getirilen en geç 22.00’ de kapanma zorunluluğundan, Yerleşim yerleri sınırlarında kalmamak kaydıyla karayolları kenarlarında
bulunan ve seyahat edenlerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik dinlenme
tesislerinde bulunan işyerlerinin,
Sadece yolculara ve havaalanı çalışanlarına servis sağlayacak şekilde havaalanlarında bulunan iş yerlerinin muaf tutulmalarına karar verilmiştir.

 DİYARBAKIR

• Kurum amirlerinin planlaması dahilinde ara dinlenmesi dahil olmak üzere kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan personelin 08.30-17.30 ile 09.00-
18.00 saatleri arasında gruplara ayrılarak farklı saatlerde mesaiye başlaması ve bitirmesinin sağlanmasına ve Kurumlarca belirlenen listelerin Valiliğimizle paylaşılmasına,
• Sanayi Bölgeleri, Organize sanayi bölgeleri özel sektör kuruluşlarının çalışma saatlerinin ara dinlenmesi dahil olmak üzere 07:00­16:00 mesai uygulamasına geçilmesine karar verilmiştir.

 DÜZCE

• Organize Sanayi Bölgelerinde (OSB), fabrikalarda, 50 ve üzeri çalışanı bulunan işletmelerde çalışanlar haricinde özellikle il dışından tanıtım, ziyaret, eğitim, nakliye, ticaret vb. amaçlarla gelen kişilere OSB/fabrika/işletme girişinde HES sorgulaması yapılmasına karar verilmiştir.

 ZONGULDAK

• Valiliğin 31.10.2016 tarih ve 6759 sayılı Mesai Saatleri konulu genelgesi yürürlülüğünü korumakla birlikte, pandemi nedeniyle ikinci bir karara kadar İl genelindeki Belediyeler, İl ve İlçe Özel İdare çalışanlarının mesai saatlerinin ara dinlenmesi dahil olmak üzere 08.00-17.00 olarak düzenlenmesine karar verilmiştir.

DANIŞMAN NOTU: Salgın süresince il genelinde alınan kararların takip edilmesi gerekmekte olup analiz kartımızda yapılan bilgilendirmeler uygulamada tek başına dikkate alınmamalıdır. Pandemi kurulu kararlarında tereddüt edilen
hususlar hakkında öncelikle Valiliğin ilgili birimlerinden görüş alınması gerekmektedir. İş mevzuatıyla ilgili yaşanan sorunların somut durum üzerinden tarafımızca değerlendirilmesi her daim mümkündür.

Saygılarımızla

Basamak Denetim Mali Müşavirlik Hizmetleri
Yavuz Tiryaki
Mali Müşavir-Denetçi