Holding Şirketi Nasıl Kurulur, Holding Ne Demektir?
Başka teşebbüslerin hisselerine sahip olan ve bunları kontrolü altında tutan kuruluşlara holding
denilmektedir.
Kısaca değinmek gerekirse iki veya ikiden daha fazla firmanın kar elde etmek amacıyla bir araya
gelmeleri, birleşmeleridir. Holding, hukuki niteliği olmayıp tek bir merkezden kendisine bağlı
firmaları yönetirler ve farklı alanlarda faaliyet gösterirler. Holdingler farklı firmaların hisselerini
ellerinde bulundururlar. Tek başlarına da Holding kurulabilir. Kurulması için bakanlıktan izin
alınması gerekir.
Holdingin amacı, yukarıdaki tanımda da belirtildiği gibi başka kuruluşların hisselerini elde
edip onları yönetmektir.
Holding şirketlerinin kuruluşuyla ilgili TTK ’da bir hüküm bulunmamaktadır ve Gümrük ve Ticaret
Bakanlığı uygulamaları bulunmaktadır. Bakanlığın izni ile sadece Anonim Şirket olarak
kurulmasına izin verilmektedir. Holding şirketler Anonim Şirket olarak kuruldukları için Anonim
şirket kuruluş işlemlerine tabi tutulur. Tek farklılık ana sözleşmede amaç ve konu ile kar dağılımı
maddeleri TTK da belirtilen hükme göre yapılması ve kuruluş için Bakanlar Kurulundan onay
alınmasıdır.
Bir topluluğu holding özeliğini taşıyabilmesi için şu hususlar gereklidir;
Hukuki statüleri birbirinden farklı teşebbüslerin bir araya gelmesi,
Belirli bir ekonomik amaca yönelmiş olması,
Merkezi bir idareden yönetilmesi.
Holdinglerde yönetimi elinde bulunduran şirkete Ana Şirket veya Holding Şirket denilmektedir.
Buna göre yukarıda sayılan üç özelliği taşıyan teşebbüsleri bir araya getirebilme olayını
gerçekleştiren şirket Holding Şirket adını almaktadır.
Neden Kurulur?
Holdinglerin kuruluşunda ekonomik yönden şu faydalar amaçlanmaktadır;
Büyük sermaye oluşturarak etkin bir finansman gücü elde etmek.
Yönetimin ve faaliyetin merkezileşmesi sonucunda daha ucuz ve kolay ham madde
sağlamak ve bu yolla maliyeti düşürerek verimliliği artırmak,
Pazarlama olanaklarını artırmak.
Tüm bu faaliyetlerin bir sonucu olarak daha yüksek kâr sağlamak.
Özellikleri Nelerdir?
-Holdingler her türlü sermaye şirketinde kurucu ortak olabilirler.
-Kurucu ortak oluğu şirketten hisse senedi alabilir ve ortak olabilirler.
-Hukuki olarak farklı statülerde şirketlerin bir araya gelmesidir.
-Şirketlerin belli bir ekonomik nedenle bir araya gelmesidir.
-Merkezi bir yönetim şekli olması gerekir.
-Nakit sermaye ile kurularak daha sonra başka firmaların hisse senetlerini almaları
-Kendisine bağlı şirketlerin yönetimine katılabilirler.
-Kendisine bağlı bulunan şirketlerin yönetimi, yatırım kararları, finansmanı ve organizasyon
faaliyetlerini yönetebilirler.
Holdinglerde iki çeşit işletme vardır;
Ana İşletme: Yönetimi elinde bulunduran işletmedir.
Bağlı İşletme: Hukuki yönden bağımsız fakat yönetim bakımından ana işletmeye bağlı
işletmeler.
Türleri Nelerdir?
1-Saf Holding : Şirketlere iştirak eden ve genellikle büyük ortak konumunda olan ve diğer
yollarda hakimiyeti elinde bulunduran holdinglere denir.
2-Karma Holding :Doğrudan doğruya ticarette bulunan, başka şirketlere iştirak etmekle birlikte
buna ek olarak başka faaliyetlerde bulunan holdinglerdir.
3-Yatay Holding: Farklı uğraşı konularındaki şirketleri bünyesinde toplayan holding türüdür.
4-Dikey Holdingler: Bir üretimin tüm aşamalarını gerçekleştirmek için kurulmuş şirketleri
bünyesinde toplayan holding türüdür.
5-Ana Holding: Holding Piramidi içindeki yere göre yapılan sınıflamadır. Ana Holding Piramidin
tepesindeki şirkettir.
6-Ara Holding: İkinci ve sonraki basamaklarda yer alan holdinglerin her birine verilen addır.
Faaliyet Çeşitleri?
Holdingler çalışma şekline göre sınıflandırıldığında ikiye ayrılırlar;
Saf (Pür) Holdingler: Bunların amacı yalnızca başka şirketlerin sermayelerine katılmak
olup tek başlarına ticari veya sınai faaliyetlerde bulunmazlar. Türkiye’de genellikle bu tip
holdingler bulunmaktadır.
Karma (Karışık, Miks veya Melez) Holdingler: Bunlar başka işletmelerin sermayelerine
katılmanın yanı sıra ticari veya sınai faaliyetlerden birinde veya ikisinde de faaliyette
bulunmaktadırlar.
Holding bağlı şirketlere hangi hizmetleri sunabilir?
K.V.K. ‘nun 33 sıra Nolu genel tebliğinde ise, holding şirketlerin iştirak ettikleri şirketlere hangi
konularda hizmet verebilecekleri sayılmıştır. Buna göre holdingler bağlı şirketlerine;
Finansman temini,
Pazarlama ve Dağıtım,
Yatırım projelerinin hazırlanması,
Hedeflerin tayini, – Planlama,
Örgütlendirme ve kararların uygulanması,
Bilgisayar hizmetleri,
Sevk ve idare,
Mali revizyon ve vergi müşavirliği,
Piyasa araştırmaları, – Halkla ilişkilerin tayini,
Personel temini ve eğitimi,
Muhasebe ve organizasyon kontrolü,
Hukuk müşavirliği hizmetleri vermektedir.
Holdinglerin Vergisel Avantajları Nelerdir?
Holdingler; anonim şirket olarak kuruldukları için, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun I. maddesinde
sermaye şirketi niteliğinde Kurumlar Vergisi mükellefi olarak kabul edilmiştir. Kurumlar Vergisi
mükelleflerine uygulanan, Türk Vergi Sistemi içerisinde yer alan bütün kanunlar holdinglere de
uygulanır.
Holding şirketlerin kuruluş nedenlerinden birisi de vergi avantajları sağlamaktır. Holding
şeklindeki şirketlerin sağlayabilecekleri vergi avantajları ve kolaylıkları ise şunlardır;
İştirak edilen şirketlerin kar dağıtımı halinde, Holdinge dağıtılan kar payı üzerinden, kar
dağıtımına bağlı gelir vergisi stopajı yapılmamaktadır. Ancak holding şirketi bir yıl sonra
gerçek kişi ortaklarına dağıtıldığında stopaj yapıldığından, vergi bir yıl gecikme ile
ödenmekte, dolayısıyla vergi grup tarafından finansman olarak bir yıl süreyle
kullanılmaktadır.
Holdinglerin vergileme avantajlarından en önemlisi Kurumlar Vergisinde çifte
vergilendirmeyi önlemeye yönelik olan K.V.K. ‘nun 5. maddesinde sayılan “İştirak Kazançları
istisnası” dır. Dağıtılan kar paylarına iştirak kazançları istisnası uygulanmaktadır.
Holding aktifinde yer alan bağlı şirketlere ait iştirak hisselerinin satışı halinde, bu satıştan
elde edilen kazancın %75’i kurumlar vergisinden istisna edilmektedir.
Holdingde bağlı şirketler için doğrudan verilen hizmetlere ilişkin giderlerin ilgili şirketlere
aktarılarak o şirketlerde gider yazılabilmektedir.
Holding aktifinde 2 yıl süreyle bulundurulan iştirak hisselerinin satışı katma değer
vergisinden istisnadır.
Holdingin banka ve finans kuruluşlarından temin ederek aynı şartlarla iştiraklerine
kullandırdığı borçlanmalar, örtülü sermaye sayılmamaktadır.
Özetlemek Gerekirse;
Bir holding şirketi, bir anonim şirketin, bir veya daha fazla şirkete yönetim ve kontrol imkânı
verecek şekilde katılması ile ortaya çıkan, konu itibariyle sadece diğer şirketlere katılım ile sınırlı
olan anonim şirketin bir türüdür. Kuruluşu ve esas sözleşme değişiklikleri Bakanlık iznine tabi
olan bu anonim şirket türü, kanuni yedek akçe zorunlulukları ve yönetim bütünlüğü bakımından
bazı kolaylıklar sağlamaktadır. Şirketler topluluğundan farklı olan holding şirketleri, şirketler
topluluğunun mevcudiyeti için gereken şartların varlığı halinde aynı zamanda şirketler
topluluğunun tepede bulunan hâkim şirkete ilişkin sorumluluk hükümleri ile de bağlı
olabileceklerdir.
Saygılarımızla